۶ ویژگی که نشان می‌دهد در دام کمال‌گرایی گرفتار شده‌اید!
یک موقعیت آشنا:
هر ساله مراسم کوچکی برای تقدیر از دانش‌آموزانم در مدرسه برگزار می‌کردم. اما این بار داستان فرق داشت! برنامه‌ریزی یک جشن بزرگ در یکی از بهترین تالارهای شهر با پذیرایی عالی و برنامه‌های جذابی که بچه‌ها دو ماه تمام برای اجرای آن تمرین کرده بودند.
همه چیز عالی بود. چهره‌های پر از شادی بچه‌ها، نگاه‌های تحسین‌آمیز والدین و تشکرهای بی‌وقفه نشان از رضایت آن‌ها داشت. معلمان هم از این که کارها با بهترین کیفیت ممکن پیش رفته بود، خوشحال و غرورآفرین از عملکرد دانش‌آموزان صحبت می‌کردند. اما منِ کمال‌گرا طبق معمول همچنان به جای داشتن احساس شادمانی نسبت به انجام مطلوب این پروژه ی بزرگ همچنان به دنبال نواقص جزئی و اینکه چطور می توانستم عملکرد بهتری داشته باشم ، خود را از لذت بودن در لحظه ی حال و حس خوب ناشی از کسب دستاورد محروم نمودم .
بله، کمال‌گرایی این‌گونه باعث می‌شود تا از تجربه لحظات ناب شادمانی و رضایت محروم شویم و به‌جای لذت بردن از موفقیت‌ها، حس سرزنش و نارضایتی درون خودمان ایجاد کنیم. آیا این موقعیت برای شما هم آشناست؟
آیا تا به حال شده که با وجود اینکه نتیجه کار عالی بوده، باز هم احساس کنید که می‌توانستید بهتر عمل کنید؟ اگر جواب شما بله است، پس احتمالاً شما هم ویژگی‌های یک فرد کمال‌گرا را دارید.
کمال‌گرایی و ویژگی‌های افراد کمال‌گرا
کمال‌گرایی، همان‌طور که در مقاله قبلی گفتیم، یک تلاش بی‌پایان برای رسیدن به استانداردهایی غیرواقعی است. اما این ویژگی چه مشخصاتی دارد و چطور می‌تواند زندگی‌مان را تحت تأثیر قرار دهد؟
طبق پژوهش‌های روان‌شناسی، از جمله تحقیقات پل هویت و گوردون فلت از دانشگاه بریتیش کلمبیا، افراد کمال‌گرا ویژگی‌های مشترکی دارند. در ادامه به مهم‌ترین این ویژگی‌ها اشاره می‌کنیم:
۱. داشتن تفکر همه یا هیچ
کمال‌گراها به‌طور معمول، چیزی کمتر از کمال را قبول نمی‌کنند. اگر شکست را ۰ و موفقیت را ۱ در نظر بگیریم، در ذهن فرد کمال‌گرا هر چیزی بین این دو عدد شکست است. در نگاه آن‌ها، هیچ‌چیز بین این دو معنی ندارد.
۲. استانداردهای غیرواقع‌بینانه
افراد کمال‌گرا همیشه خود را تحت فشار قرار می‌دهند تا نتیجه کارشان کاملاً بی‌نقص باشد. برای آن‌ها، اگر نتیجه کار حتی کمی کمتر از ایده‌آل‌شان باشد، به معنای شکست است.
مثال ملموس:
دانش‌آموزی که نمره ۱۹.۵ می‌گیرد، اما به جای خوشحالی، به نیم‌نمره از دست رفته فکر می‌کند.
۳. ترس از شکست و اشتباه
افراد کمال‌گرا از اشتباهات می‌ترسند و فکر می‌کنند که هر اشتباهی می‌تواند به اعتبار و ارزش آن‌ها لطمه بزند. این ترس باعث می‌شود که حتی از شروع کارهای جدید هم خودداری کنند.
نتیجه:
این ترس می‌تواند به اهمال‌کاری و تعویق انداختن کارها منجر شود.
۴. اهمال‌کاری و به تعویق انداختن کارها
کمال‌گراها اغلب کارها را به تعویق می‌اندازند. نه به این دلیل که تنبل هستند، بلکه به این دلیل که منتظر “زمان مناسب” می‌مانند تا کارشان بی‌نقص شود.
مثال ملموس:
فردی که می‌خواهد یک مقاله بنویسد، اما چون فکر می‌کند باید شاهکاری خلق کند، بارها و بارها کارش را عقب می‌اندازد.
۵. تمرکز بر نتیجه نهایی و نادیده گرفتن مسیر
برای کمال‌گراها تنها نتیجه مهم است. آن‌ها به مسیر و فرآیند رسیدن به هدف اهمیتی نمی‌دهند و نمی‌توانند از تلاش‌ها و گام‌های کوچک لذت ببرند. تمام ذهنشان درگیر این است که آیا نتیجه نهایی بی‌نقص خواهد بود یا خیر.
۶. حساسیت به انتقاد دیگران
کمال‌گراها به‌شدت به نظر و قضاوت دیگران حساس هستند. حتی یک انتقاد کوچک می‌تواند باعث اضطراب شدید شود و ذهنشان را برای مدت طولانی مشغول کند.
چرا شناخت این ویژگی‌ها مهم است؟
شناخت ویژگی‌های کمال‌گرا می‌تواند به ما کمک کند تا این ویژگی‌ها را در خود یا دیگران شناسایی کنیم. شاید بدون آنکه بدانیم، در دام کمال‌گرایی گرفتار شده باشیم و همین ویژگی‌ها، جلوی رشد و پیشرفت‌مان را گرفته باشد.
جمع‌بندی و مقدمه مقاله بعدی:
در این مقاله با ویژگی‌های افراد کمال‌گرا آشنا شدیم.
ویژگی‌هایی که در ابتدا ممکن است مثبت به نظر برسند، اما در حقیقت می‌توانند موانعی جدی برای موفقیت و آرامش ما ایجاد کنند.
اما سوالی که باقی می‌ماند این است که کمال‌گرایی چه آسیب‌هایی به زندگی ما وارد می‌کند؟ در مقاله بعدی به‌طور دقیق‌تر بررسی می‌کنیم که چطور این ویژگی می‌تواند به استرس، افسردگی و مشکلات جسمی منجر شود.
اگر می‌خواهید بدانید کمال‌گرایی چگونه زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، مقاله بعدی را از دست ندهید!
دیدگاهتان را بنویسید